سلامت روان

به تعریف سازمان بهداشت جهانی ، سلامت روان حالتی از سلامتی است که افراد را قادر می سازد تا با استرس های زندگی کنار بیایند، توانایی های خود را درک کنند، خوب یاد بگیرند و خوب کار کنند و با جامعه خود مرتبط باشند .

 

در واقع افراد سالم از نظر روان دارای این خصوصیات هستند :
– توانایی احساس لذت و میل برای زندگی دارند .
– توانایی مقابله با استرس ها و مدیریت آنها را دارند .
-هدفمندی در فعالیت‌ها و روابط‌شان دارند.
-انعطاف پذیری برای یادگیری مهارت‌های جدید و سازگاری با تغییر دارند.
-در جنبه های مهم زندگی ( کار ، تفریح ، استراحت ، خانواده و رشد شخصی ) تعادل دارند و به میزان کافی و نسبتا متعادل برای هر کدام وقت می‌گذارند و اهمیت قائل می‌شوند.
-توانایی ایجاد و حفظ روابط انسانی را دارند.

-می‌توانند طیف مختلفی از احساسات مانند غم ، خشم ، شادی و … را تجربه نمایند و به احوالات احساسی خود آگاهی دارند .

با توجه به این معیارها می‌بینیم تقریبا تمامی جنبه های زندگی از سلامت روانی متاثر است، روابط اجتماعی، سلامت جسمی، میزان بهره وری و توانایی حفظ شغل و روابط فردی تحت تأثیر بهداشت و سلامت روان ما قرار دارند.
لذا اهمیت سلامت روان برای زندگی سالم فرد امری بدیهی است که متاسفانه گاهی به آن توجه نمی‌شود.
بنابراین تخریب سلامت روان می‌تواند تمام حوزه‌های متاثر از آن را تخریب کند .
بطور مثال تخریب سلامت روان فرد ممکن است باعث از دست رفتن شغل ، رابطه ها ، درآمد و حتی از دست رفتن سلامت جسمی شود .

باید توجه نمود که سلامت روان امری مطلق نیست ‌ در واقع یک طیف است که یک سر آن سلامت و سر دیگر آن بیماری است .هر کدام از ما ممکن است در زمانهای متفاوت نزدیک به یک سر طیف باشیم . اما در هر حالت میتوان تلاش نمود که به سر سلامت طیف نزدیک شد .

 

عواملی که درسلامتی روان انسانها موثرند
مطالعات زیستی ـ شیمیایی مغز انسان نشان می‌دهد که سلامت روان و ذهن، احتمالا به منظم و متعادل بودن فعالیتهای الکتروشیمیایی سلولهای مغزی و دستگاههای عصبی بستگی دارد.
همچنین فعالیت مغز و تکوین شخصیت انسان به ژن‌هایی که فرد به ارث می‌برد هم وابسته است .
عامل دیگر چگونگی گذر سالهای نخست زندگی و نوع رفتار مراقبین کودک با اوست که تجربیات اولیه انسانی را رقم می‌زند و در سلامت روان آینده فرد موثر است .
عامل بعد محیط اجتماعی فرد است . تکوین شخصیت خواه سالم و ناسالم به فرهنگ و محیط زندگی هم بستگی دارد. فرهنگ مانع یا حامی رشد و تکامل مثبت انسان است.
به عبارتی جامعه ناسالم در بین اعضای خود بدگمانی و بی‌اعتمادی می‌آفریند و مانع از رشد کامل آنها می‌شود. درحالی که جامعه سالم به اعضای خود امکان می‌دهد که به یکدیگر عشق بورزند، کارآمد و خلاق باشند و بیشتر به سلامت روان نزدیک شوند .
از سویی استرس های مداوم در محیط اجتماعی مانند فقر ، بیکاری ، جنگ و غیره می‌توانند در تخریب سلامتی روان موثر باشند .

 

اختلالات روانپزشکی
بیماری های روانی شرایطی هستند که شامل تغییر در احساسات، تفکر یا رفتار (یا ترکیبی از این موارد) می شوند. بیماری‌های روانی می‌توانند با پریشانی ویا مشکلات عملکردی در فعالیت‌های اجتماعی، کاری یا خانوادگی مرتبط باشند.
در ابتلای به اختلالات روانی مانند تمام بیماری های جسمی چیزی برای خجالت کشیدن نیست. این یک مشکل پزشکی است، درست مانند بیماری قلبی یا دیابت.
بیماری روان تبعیض قائل نمی شود. می تواند هر کسی را بدون در نظر گرفتن سن، جنسیت، جغرافیا، درآمد، موقعیت اجتماعی، نژاد، قومیت، مذهب، گرایش جنسی، پیشینه یا سایر جنبه های هویت فرهنگی تحت تاثیر قرار دهد و می‌تواند در هر سنی آغاز شود .
اماشرایط سلامت روان قابل درمان و بهبود است. ما به طور مداوم در حال گسترش درک خود از نحوه عملکرد مغز انسان هستیم و درمان هایی برای کمک به افراد برای مدیریت موفقیت آمیز شرایط سلامت روان در دسترس است.